کد مطلب:34598 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:23

گنجینه پرسمان » اعتقادات

خداوند در قرآن چگونه بر عبث نبودن خلقت استدلال مي​كند؟

در آيات متعددي از قرآن كريم در سوره هاي مؤمنون، جاثيه، دخان، ص و أنبياء به اين مطلب اشاره شده است مثلا در سوره مباركه مؤمنون آيات 115 و 116 مي‎فرمايد: «أَفَحَسْبِتُمْ اَنَما خَلَقْناكُمْ عَبَثناً وَ اَنَكُمْ اِلَينا لا تُرجَعونَ، فَتَعالي الله المَلِكُ الحقُ لا اِلهَ الا هوَ رَبُ العَرَشِ الْكَريم». حالا ما هستيم و مفهوم اين آيه: [آيا گمان كرده ايد كه شما را عبث آفريده ايم و اين كه شما به سوي ما باز گردانده نمي‎شويد؟] مفهوم آيه ـ به اصطلاح ـ استفهام انكاري است: شما چنين گمان كرده ايد؟ يعني چه گمان باطلي! مفهوم آيه اين است: اگر بنا شود كه شما به سوي ما باز گردانده نشويد، خلقت شما عبث است و شما باور مي كنيد كه ما عبث خلق كنيم؟ اين استدلال بر قيامت است از خدا؛ يعني براي اثبات قيامت، خدا پايه استدلال قرار داده است. [مي‎گويد] ما را مي‎شناسيد و قبول داريد يا نه؟ به كساني مي گويد كه الله را قبول دارند: الله شما را خلق كند و قيامتي نباشد، پس خلقت شما عبث باشد؟ «فتعالي الله» خداوند متعالي و برتر و بالاتر است و منزه است از چنين نسبتها، «المَلِكْ» صاحب قدرت و سلطان. و در سوره جاثيه مي‎فرمايد: «اَمْ حَسِبَ الّذينَ اَجْتَرَحوا السَّيِئاِت اَنْ نَجْعَلَهُمْ كَالَّذينَ امَنوا وَ عَمِلو الصّالِحاتِ سَواءً مَحْياهُمْ وَ مَماتُهمُ ساءَ ما يَحْكُمونَ» [آيا اين گناهكاران خيال كرده اند كه ما آنها را در رديف مؤمنين و صالحان قرار مي دهيم، زندگي اينها با آنها و مردن اينها با آنها يك جور خواهد بود؟ يعني براي عمل نيك و بد هيچ تفاوتي در مقياس ما نيست؟خيلي بد حكم قضاوت كردند]، غلط فكر كردند. «وَ خَلَقَ اللهُ السَمواتِ وَ الارضَ بِالْحَقَ» [خدا آسمانها و زمين را به حق آفريد]. يعني اين فكري كه اينها مي كنند كه خوب و بد، ايمان و عمل صالح با بي ايماني و بد كرداري نتيجه‎اش مساوي است، معنايش اين است كه خلقت آسمان و زمين بر حق نباشد، به باطل باشد؛ نه، خدا به حق آفريده است. «وَ لِتُجْزي كَلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمونَ» جاثيه/22 ـ 21 [و اين خلقت براي اين است كه هر نفسي به آنچه كه كسب كرده‎اند است برسد، و در اين رسيدن حتي به آن بدها هم قهراً ظلم نمي‎شود.]

---

مجموعه آثار شهيد مطهري ج4 - معاد
شهيد مطهري